نسخه‌ی چاپی (پی دی اف)

نوشته‌ی: مایکل روبرتز

ترجمه‌ی: کاووس بهزادی

 

یک درصد لایه‌ی فوقانی خانوارها صاحب 43 درصد، 10 درصد صاحب 81 درصد، در حالی‌که 50 درصد لایه‌ی تحتانی آن‌ها فقط صاحب یک درصد ثروت جهانی هستند.

 

یک درصد لایه‌ی فوقانی خانوارها در جهان 43 درصد کل ثروت شخصی را در اختیار دارند در حالی‌که 50 درصد لایه تحتانی آن‌ها فقط صاحب یک درصد این ثروت هستند. این یک درصد خانوارها بر مبنای ثروت خالص‌شان (پس از کسر بدهی‌) همه میلیونرند و شمار آن‌ها بالغ بر 52 میلیون خانوار است.  175000 نفر از این یک درصد خانوارها فوق‌‌ثروتمند هستند که ثروت خالص‌شان بیش از 50 میلیون دلار آمریکا است ــ شمار بسیار ناچیزی از انسان‌ها (کم‌تر از 1/0 درصد) صاحب 25 درصد ثروت جهانی هستند.

این داده‌ها برگرفته از گزارش 2020 Credit Suisse Global Wealth report  است که به تازگی منتشر شده است. این گزارش کماکان جامع‌ترین و روشنگرترین واکاوی ثروت جهانی (اما نه درآمد) و نابرابری ثروت شخصی است. گزارش ثروت جهانی، سالانه دارایی خانوارها‌ی 2/5 میلیارد از مردم جهان را بررسی می‌کند. ثروت هر خانوار در برگیرنده‌ی موجودی‌های مالی (سهام، اوراق قرضه، پول نقد، صندوق بازنشستگی) و املاک (خانه و نظایر آن) است. این برآورد بدون محاسبه‌ی بدهی‌هاست. نویسندگان این گزارش James Davies, Rodrigo Lluberas و Anthony Shorrocks هستند. پرفسور آنتونی شورکس هم‌خانه‌ای من در دانشگاهی بود که هر دو در آن در رشته‌ی علم اقتصاد فارغ‌التحصیل شدیم (هرچند او از مهارت‌های ریاضی بیش‌تری برخوردار است!).

بر اساس گزارش 2020، ثروت خانوارها در سراسر جهان در سال 2019 به میزان 36،3 تریلیون دلار آمریکا افزایش یافت. اما همه‌گیری کووید ـ 19 این افزایش سال 2019 را بین ژوئیه و مارس 2020 تقریباً به نصف (5/17 تریلیون دلار آمریکا) کاهش داد. با این‌حال، از آنجا که بازارهای سهام و قیمت‌های املاک به لطفِ تزریق اعتبارات دولت و بانک مرکزی افزایش پیدا کرد، کل ثروت خانوارها بر اساس برآورد پژوهش‌گران کردیت سوییس (Credit Suisse) تا اواسط سال 2020 در مقایسه با سطح آن در پایان سال گذشته اندکی افزایش پیدا کرده است، اگرچه ثروت هر بزرگ‌سال کاهش اندکی داشته است.

ثروت خانوارها تا اواسط سال 2020 در جهان بالغ بر 1 تریلیون دلار بالاتر از سطح ماه ژانویه بود، یعنی افزایشی به میزان 25/0 درصد. از آن‌جا که این رقم کم‌تر از افزایش شمار بزرگ‌سالان در بازه‌ی زمانی مشابه است، میانگین ثروت جهانی 4/0درصد کاهش یافت و به 76،984 دلار آمریکا رسید. در مقایسه با آن‌چه پیش از شیوع کووید ـ 19 پیش‌بینی می‌شد، ثروت جهانی 2/7 تریلیون دلار آمریکا یا 1،391 دلار آمریکا برای هر بزرگ‌سال در سراسر جهان کاهش یافت.

منطقه‌ای که بیش‌ترین کاهش را داشت، آمریکای لاتین بود که کاهش ارزش پول رایج باعث کاهش تولید ناخالص داخلی به دلار و کاهش کل ثروت به دلار حدود 8/12 درصد شد. همه‌گیری کووید ـ 19 هم‌هنگام رشد پیش‌بینی‌شده در آمریکای لاتین را از بین برد و منجر به زیان و خسارت در تمام مناطق جهان به غیر از چین و هندوستان شد. انگلستان در میان اقتصادهای کلان جهانی با بیش‌ترین فرسایش نسبی ثروت مواجه شد.

تکان‌دهنده‌ترین موضوع هنوز نابرابری عظیم ثروت خانوارها در جهان است. همان‌طور که نمودار هرم ثروت در زیر نشان می‌دهد نابرابری هم‌چنان بسیار زیاد است، هم از نظر جغرافیایی بین «شمال ثروتمند» و «جنوب  فقیر»، و هم بین خانوارهای هر کشور.

 

 

در پایان سال 2019 آمریکای شمالی و اروپا با فقط 17 درصد بزرگ‌سالان کل جمعیت جهان، 55 درصد از کل ثروت جهان را در اختیار دارند. در مقابل، سهم جمعیت سه برابر سهم ثروت در آمریکای لاتین، چهار برابر سهم ثروت در هند و تقریباً ده برابر سهم ثروت در افریقا بود.

تمایز ثروت در چارچوب هر کشور بارزتر است. یک درصد لایه‌ی فوقانی دارندگان ثروت در یک کشور معمولاً 25 درصد تا 40 درصد کل ثروت، و 10 درصد لایه‌ی فوقانی دارندگان ثروت معمولاً 55 درصد تا 75 درصد کل ثروت را در اختیار دارند. در پایان سال 2019 میلیونرهای کل جهان ــ دقیقاً یک درصد جمعیت بزرگ‌سالان ــ صاحب 4/43 درصد دارایی خالص جهان بودند. درمقابل، 54 درصد بزرگ‌سالان با ثروتی کمتر از 10000 دلار (یعنی تقریباً هیچ) در مجموع کمتر از 2 درصد ثروت جهان را در اختیار داشتند.

پژوهش‌گران بر این باورند که تأثیرات جهانی بر توزیع ثروت در چارچوب هر کشور با توجه به ضررهای چشمگیر تولید ناخالص داخلی ناشی از همه‌گیری، بسیار ناچیز بود. در واقع نیز هیچ گواه صریحی وجود ندارد ‌که همه‌گیری به‌طور دستگاه‌مند مزیت‌هایی برای دارندگان ثروت‌های بالاتر در مقابل گروه‌هایی با ثروت کم‌تر یا برعکس فراهم کرده است. در سال 2019 شمار میلیونرها در جهان به 9/51 میلیون نفر افزایش داشت، اما این نرخ درمقایسه با نیمه‌ی اول سال 2020 به‌طور کلی تغییر اندکی داشته است.

بر اساس برآورد این گزارش در آغاز این سال در کل جهان 175.690 بزرگ‌سال با دارایی خالص فوق‌العاده بالا (UHNW) با دارایی خالص بالغ بر بیش از 50 میلیون دلار آمریکا در صدر هرم ثروت قرار دارند. شمار کل بزرگ‌سالان با دارایی خالص فوق‌العاده بالا در سال 2019 حدود 16.760 (11 درصد) افزایش پیدا کرد، اما در نخستین نیمه‌ی 2020 از شمار کل بزرگ‌سالان با دارایی فوق‌العاده بالا 120 نفر کاسته شد و بدین‌ترتیب در آغاز سال 2019 این رقم بالغ بر 16.640 نفر بود.

 در نخستین نیمه‌ی سال 2020 شمار کل میلیونرها حدود 56.000 نفر کاهش پیدا کرد، درست همان یک درصد از 5،7 میلیون نفر که در سال 2019 اضافه شده بود. شمار میلیونرها در برخی از کشورها افزایش و در بعضی از کشورها به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا کرد. انگلستان (منفی 241.000)، برزیل (منفی 116.000)، استرالیا (منفی 83.000) و کانادا (منفی 72.000) از کاهش میلیونرهای بیش‌تری نسبت به کل جهان برخوردار بودند.

به‌نظر می‌رسد که نابرابری ثروت در اکثر کشورها در اوایل سال‌های 2000 کاهش یافته است. کاهش نابرابری در محدوده‌ی هر کشور با کاهش نابرابری «بین کشورها» تقویت و با افزایش سریع ثروت متوسط در بازارهای نوظهور تشدید شده است. این گرایش پس از بحران مالی سال 2008 گرایشی ترکیبی شد، یعنی هنگامی که دارایی‌های مالی در واکنش به کاهش کمی و نرخ  پائین بهره به‌طور مصنوعی سریع رشد کردند. این عوامل سهم یک درصد لایه‌ی فوقانی از دارندگان ثروت را بالا برد، اما نابرابری هم‌چنان برای کسانی کاهش یافت که زیر رأس رده‌ی پایانی در هرم ثروت قرار دارند.  امروز در مقایسه با 11 درصد در سال 2000، 90 درصد رده‌ی پایانی دارندگان ثروت، 19 درصد ثروت جهانی را در اختیار دارند. به دیگر سخن، تمرکز ثروت در یک درصدِ (حتی، بیشتر در 1/0 درصد) لایه‌ی فوقانی نمودار هرم ثروت ، اما برخی پراکندگی‌ها در 99 درصد باقی‌مانده لایه‌ی پائینی این هرم.

پژوهش‌گران به این نتیجه رسیدند که کاهش ناچیز نابرابری ثروت در کل جهان «بازتاب محدود شدن نابرابری ثروت بین کشورها است، چرا که اقتصادهای در حال ظهور به‌ویژه چین و هند از نرخ رشد متوسط بالایی برخوردار شده‌اند. این امر علت اصلی چرایی کاهش نابرابری ثروت جهانی در نخستین سال‌های این سده است، در حالی‌که این روند طی سال‌های 2007 ـ 2017 سیر صعودی داشته است، ما بر این باوریم که نابرابری ثروت پس از 2016 دوباره وارد مرحله‌ی سیر نزولی شده است.»

به‌طور خلاصه این گزارش نشان می‌دهد که میلیاردها نفر با احتساب بدهی‌ها هیچ ثروتی ندارند، و توزیع ثروت شخصی جهانی را می‌توان هم‌چون چند غول گالیور که دارای کل ثروت جهان هستند ترسیم کرد که بر مردم لی‌لی‌پوت فاقد ثروت، نظر دوخته‌اند.

منبع:

https://thenextrecession.wordpress.com/2020/12/06/the-top-1-of-households-own-43-of-global-wealth-10-owns-81-while-the-bottom-50-have-just-1/

 

لینک کوتاه شده در سایت «نقد»: https://wp.me/p9vUft-1WD